Home Histori Shega Uçi – E bija e Petro Nini Luarasit që sfidoi Zogun,...

Shega Uçi – E bija e Petro Nini Luarasit që sfidoi Zogun, i shpëtoi kampit të Burelit dhe ndërtoi jetën arsimore të Shqipërisë socialiste

0

Historia e rrallë e një gruaje që nuk u përkul përballë asnjë regjimi – nga refuzimi i fjalimit të prefektit në 1937, te demonstratat kundër fashizmit, burgjet, internimi dhe kontributi i saj pas çlirimit si pedagoge, drejtore dhe figurë e Partisë së Punës.

Një trashëgimi e rëndë: e bija e Petro Ninit

Shega Uçi, lindur në Korçë në fillim të shekullit XX, ishte e bija e Petro Nini Luarasit, një ndër figurat më të ndritura të Rilindjes Kombëtare Shqiptare dhe përhapës i arsimit shqip. E rritur në një mjedis me ndjenja të larta patriotike, Shega do të trashëgonte jo vetëm mbiemrin, por edhe shpirtin kundërshtues dhe vizionin për një Shqipëri të arsimuar dhe të drejtë.


🛑 1937 – Përballja me prefektin: “Nuk mbaj fjalime për pushtetet që mohojnë të vërtetën”

Në autobiografinë e saj, Shega rrëfen për një moment që shënoi ndarjen e saj përfundimtare nga regjimi i Zogut:

“Me rastin e festës së 29 Nëntorit 1937, më thirri prefekti i Korçës, Veli Vasjari, dhe më ngarkoi të mbaja fjalimin e rastit si bija e një patrioti të madh. Por unë e refuzova. Ky akt më kushtoi me largim nga Organizata e Gruas dhe me ndëshkime të mëvonshme.”

Lëvizja Antifashiste: burg, internim dhe arratisje

Që në vitet e para të pushtimit italian, Shega aktivizohet në Lëvizjen Antifashiste Nacionalçlirimtare. Shtëpia e saj në Korçë kthehet në bazë të takimeve ilegale dhe grumbullimit të ndihmave. Në demonstratën e 8 Nëntorit 1942, Shega arrestohet:

“Më dënuan me tre muaj burg për ofendim ndaj autoriteteve. Pas lirimit, më internuan në Porto Romano dhe më pas në kampin e Burelit.”

Por aty nuk dorëzohet. Në gusht 1943, Shega arratiset nga kampi bashkë me dy djemtë e saj të mitur, për të kaluar në mal, në Gorë të Korçës, ku i bashkohet çetave partizane.

Rikthimi ilegal në Korçë dhe drejtimi i grave antifashiste

dhjetor 1943, Shega futet përsëri ilegalisht në qytet:

“Për disa muaj punova si Kryetare e Këshillit Antifashist të Gruas në qytetin e Korçës, duke drejtuar aktivitetin e mësuesve progresistë dhe grupet e rezistencës.”

prill 1944, ajo del sërish në mal dhe bashkëpunon me Shtabin e Qarkut të Korçës, duke dhënë ndihmesë në zonat Levdar–Opar.


📚 Pas çlirimit – Drejtore, pedagoge dhe zë i Partisë

Pas vitit 1945, Shega merr funksione në ndërtimin e arsimit të ri shqiptar. Ajo:

  • Bëhet drejtore e kopshteve të shtetit në Korçë dhe Tiranë
  • Zgjidhet Kryetare e Këshillit Antifashist të Gruas në qytet
  • Punon në arsimin parashkollor dhe politik, si drejtore, organizatore dhe pedagoge
  • Më 1949 bëhet kandidate për Partinë e Punës, ndërsa më 1952 pranohet si anëtare e saj

🎓 Arsimimi dhe jeta profesionale

Shega kishte përfunduar:

  • Shkollën qytetëse për vajza në Korçë
  • Një shkollë për vajza në Stamboll
  • Shkollën Politike të Partisë në vitet 1949–50
  • Kurse të shumta arsimore dhe organizative

Që nga viti 1930, Shega punoi si mësuese në Korçë, Elbasan dhe Tiranë, me përjashtim të viteve të internimit. Ishte e njohur për korrektësinë, përkushtimin dhe vetëdijen politike.


🏅 Dekorata dhe vlerësime

Shega Uçi u nderua me:

  • Medalje të Kujtimit (1942–1943)
  • Dekorata të lëshuara nga Presidiumi i Kuvendit Popullor
  • Lavdërime nga organizatat e grave dhe sektorët arsimorë

Në dosjen e saj shkruhet:

“Ka pasur sjellje të shkëlqyer në të gjitha detyrat. E ndershme, e përkushtuar, pa ndonjë vërejtje nga Partia apo pushteti.”


🕯️ Fundi i jetës – një figurë që nuk u harrua

Shega Uçi vazhdoi të ishte anëtare aktive e organizatës bazë të lagjes nr. 4 “Ali Vozhsi” në Tiranë, deri në fund të jetës. Vdiq në dhjetor 1976 nga kancer, por la pas një trashëgimi të rrallë: një jetë të mbushur me luftë, mësimdhënie dhe përkushtim politik, gjithnjë në emër të idealeve që ajo i besoi qysh në rininë e hershme.

Abonohu për dokumentet më të rralla historike.

Çdo javë në emailin tënd: dokumente, rrëfime dhe arkiva sekrete të historisë shqiptare

We don’t spam! Read our privacy policy for more info.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here