Në nëntor 1943, Enver Hoxha i dërgon një letër të gjatë dhe plot tensione politike Miladin Popoviçit (Aliut), ku trajton një sërë zhvillimesh të brendshme dhe ndërkombëtare që po ndikojnë luftën partizane në Shqipëri. Letra përfshin analiza për situatën në Pezë, qëndrimin ndaj anglezëve dhe Ballit Kombëtar, idenë e dërgimit të një delegacioni në Londër dhe lajmin për kapjen e Tomor Sinanit (Topit) nga gjermanët.
Letra fillon me ton kritik:
“E dinja fare mirë që tetë ditët e tua do të bëheshin tetëdhjetë ditë. Kjo gjë duhet të jetë një mësim për ty, që më bëre kritika pse nuk u ktheva në kohën e duhur nga Tirana.”
Më tej, Enveri informon për situatën në terren. Brigada e III-të kishte pësuar një goditje të rëndë nga gjermanët pasi nuk u tërhoq nga Peza kur iu dha urdhri. Komandanti kishte dështuar të manovronte, dhe humbjet ishin të mëdha:
“Pesë të vrarë, gjashtë të plagosur, mbi njëqind mushka të humbura bashkë me mitralozët dhe mortajat e rënda. Miku im komandant nuk ka qenë në lartësinë e duhur të detyrës.”
Ai shton me shqetësim:
“Përveç humbjeve materiale, kemi pasur dhe humbje morale. Rreth 30 partizanë janë larguar: kush i sëmurë, kush i lodhur, kush dezertuar. Në mes tyre, edhe shoku yt i famshëm Tomi.”
Lajmi tjetër i rëndë:
Topi – Tomor Sinani – ishte kapur nga gjermanët në Elbasan.
“Jo vetëm që e zunë, por i zunë edhe gjithë dokumentet. Nga qarkoret e Komitetit Qendror e deri tek lista e anëtarëve të Partisë.”
Tentativa për ta shpëtuar përfundoi pa sukses, megjithëse grupi kishte hyrë në burg me armë automatike dhe kishte plagosur disa gjermanë.
“Topin na thonë se e kanë çuar në Strugë e më tej për në Bullgari.”
Pastaj Enveri kalon te anglezët:
“Kam merak për anglezët. Gjenerali erdhi plot fjalë të bukura e premtime. Kur filluam t’u përmendim të palarat, ai tha: ‘Mos i ngatërrojmë këto, oficerët tanë janë të rinj, bëjnë gabime’.”
Por më e rëndësishmja ishte propozimi i britanikëve që Balli Kombëtar të dërgonte një deklaratë që do të publikohej në BBC:
“Balli Kombëtar është një organizatë patriotike që ka luftuar kundër Italisë fashiste dhe tani është e vendosur të luftojë okupatorin gjerman.”
Enveri reagoi menjëherë:
“I thashë haptas që nuk jemi dakord me këtë punë dhe nëse Londra e publikon, ne do ta demaskojmë menjëherë. Marrëdhëniet me ju do të përkeqësohen.”
Edhe për idenë e dërgimit të një delegacioni në Londër, Enveri shprehet qartë:
“Një delegacion i yni nuk mund të dërgohet pa aprovimin e Bashkimit Sovjetik dhe pa e pranuar se jemi një Parti Komuniste. S’mund të bëhemi vegla të anglezëve si Kral Petri apo Jorgos i Greqisë.”
Letra përmend dhe qëndrimin ndaj Ballit Kombëtar si jo një luftë vëllavrasëse por si luftë kundër tradhtarëve:
“Në rast se konstatojmë një bashkëpunim me tradhtarët, nuk do të hezitojmë asnjë minutë të godasim këdo, sado i fuqishëm të jetë.”
Në fund, Enveri shkruan me sarkazëm për një rast “kurtuazie”:
“Mustafa Gjinishi më tha në makinë: ‘Pse nuk dërgojmë një delegacion në Londër?’ I thashë që pa Jugosllavinë e Greqinë s’mund të veprojmë. Ai e kuptoi që nuk më nxori dot në lojën e vet.”
