Dokumenti i rrallë që publikojmë sot përmban tre shtresa të rëndësishme historike:
një kopje të fletës së amzës shkollore të vitit 1921, ku shfaqen notat e klasës së gjashtë.
një urdhër zyrtar të vitit 1934 për ndërprerjen e bursës së Enver Hoxhës në Francë;
një letër nga vitit 1968 që kërkon të rindërtojë kujtimet e fëmijërisë së tij në Gjirokastër për muze;
1. Ndërprerja e bursës në Francë (1934)
Ministria e Arsimit i drejtohet Këshillit Kontrollues dhe njofton se:
“Me fund të marsit 1934 i pritet bursa e një studenti, Enver Hoxha, në Francë.”
Ky dokument dëshmon ndërprerjen e financimit nga shteti për studimet e Enverit, gjë që shënon kthesë në jetën e tij dhe ndoshta një prej pikave që çuan më pas në radikalizimin dhe kthimin në Shqipëri.
2. Letër e vitit 1968 nga Lefter Dilo për muzeun
Letra, drejtuar Sheku Haxhiut, kërkon që të konsultohen kujtimet e hershme të Enverit:
“Lutemi bisedoni me shokun Enver për mësuesin e tij të parë, për abetaren (a ishte e Mamastirit apo e Stambollit), për lagjen (Meçite apo Palorto), dhe për ndonjë fotografi nga klasa fillore.”
Kjo letër tregon përpjekjet sistematike të PPSH-së për të ndërtuar një arkiv personal muzeal për figurën e tij, duke rindërtuar kujtesën shkollore me hollësi.
3. Fleta e amzës shkollore (3 tetor 1921)
Dokumenti përfshin kopjen e një flete amze origjinale nga shkolla fillore “Drita” në Gjirokastër, që tregon:
- Emrin: Enver Halil Hoxha
- Datën: 3 tetor 1921
- Klasën: e gjashtë
- Lëndët: Me nota të shkëlqyera
Fleta u dërgua zyrtarisht në Arkivin e Komitetit Qendror të PPSH më 8 prill 1969, për të plotësuar dosjen personale origjinale të figurës kryesore të regjimit.
🧭 Vlera historike
Ky dokument është dëshmi e rëndësisë që regjimi i Enver Hoxhës i kushtonte krijimit të një biografie të plotë dhe të pastruar ideologjikisht për liderin. Ai gjithashtu tregon kontrastin midis viteve të hershme të paqëndrueshme (ndërprerja e bursës) dhe kultit të mëvonshëm të individit që ndërtohej në detaj, deri te kujtimet e abetares dhe bankës së parë.
