Në vitin 1949, një grup punonjësish të shtetit dhe policë po udhëtonin në drejtim të Kaçinarit, në një zonë të thellë të Mirditës, për të kryer detyra shërbimi. Në Qafën e Velmirit, ata ranë në një pritë të organizuar nga elementë të arratisur, të cilët kishin marrë pozicione për t’i qëlluar në befasi. Nga kjo pritë u vra Bardhok Bibë, ndërsa Ded Kola dhe Fat Bardh Merçani mbetën të plagosur. Dokumenti është një raport zyrtar i Prokurorisë së Rrethit, dhe përshkruan me detaje ngjarjen, përfshirë edhe një letër të lënë nga autorët, me mesazhe kundër komunizmit.
Ishte data 2 korrik 1949, kur një grup punonjësish e policësh u nis nga Mbrezhda për në drejtim të Kaçinarit. Mes tyre ndodhej Bardhok Biba, i cili nuk mbante armë, dhe punonjësit Ded Kola e Fat Bardh Merçani, të pajisur për detyra zyrtare.
“Në momentin që mbërritën në Qafën e Velmirit, rreth 10–15 metra larg vendit të pritur, nisi zjarri. Ai erdhi nga një grup i fshehur në pyll.”
Në kaosin që pasoi, Bardhoku u vra në vend, ndërsa Ded Kola u godit me plumb në këmbë, dhe Fat Bardhi mori plagë në shpatull e gjoks, por mbijetoi.
Sipas raportit:
“Të armatosurit ishin vendosur në pozicione të favorshme, në një krah të pyllit, dhe e dinin lëvizjen e grupit shtetëror. Goditja ishte e qëllimshme, në formën e një atentati të planifikuar.”
Menjëherë pas ngjarjes, forcat e rendit mbërritën në vendin e krimit dhe nisën ndjekjen e autorëve, por nuk mundën t’i kapnin. Në vendin e prites u gjet:
“Një letër e shkruar në një faqe, me karakter të hapur politik dhe propagandistik.”
Pjesë nga letra:
- “Poshtë komunizmi!”
- “Rroftë Shqipnija!”
Letra ishte e firmosur nga “Komiteti i Naltë i Kaçinarit”, një emërtim që nënkupton një strukturë ilegale të kundërshtimit të regjimit, ndoshta pjesë e grupeve të arratisura ose të mbështetura nga jashtë.
Konteksti historik:
Kjo ngjarje ndodh në një kohë kur Mirdita ishte një nga zonat me aktivitet të lartë të grupeve të arratisura antikomuniste, sidomos pas përpjekjeve të shtetit për kolektivizimin e fshatrave dhe goditjen e “kulakëve”. Bardhok Biba, megjithëse jo politikan, ra viktimë e një lufte politike e armatosur që ndodhte në prapaskenë, në zona të thella malore.
Referenca arkivore:
Fondi 492, Viti 1949, Dosja 9
Kaçinari1949 #BardhokBiba #DedKola #FatBardhMerçani #LuftaPasLuftës #BandatEArratisura #Mirdita #DokumentArkivor #HistoriaeShqiperise #KomitetiINalte
